Şeker hastalığı vücudun insülin hormonunu yeterli düzeyde üretememesi veya ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamaması sonucu ortaya çıkan kronik bir hastalıktır. Şeker hastalığı, kandaki glikoz seviyesinin yükselmesine neden olur ve zamanla ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Şeker hastalığı, başlıca üç farklı türde görülür:
Tip 1 diyabet, bağışıklık sisteminin pankreastaki insülin üreten hücrelere saldırması sonucu ortaya çıkar. Genellikle çocukluk veya gençlik döneminde teşhis edilir.
En yaygın görülen türüdür. Vücut, insülini yeterince kullanamaz veya yeterli insülin üretemez. Genellikle ileri yaşlarda, fazla kilo ve hareketsiz yaşam tarzıyla ilişkilidir.
Hamilelik sırasında ortaya çıkan şeker hastalığıdır. Genellikle doğumdan sonra kaybolur, ancak ilerleyen yıllarda Tip 2 diyabet gelişme riski artırır.
Şeker hastalığı belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak yaygın belirtiler şunlardır:
Aşırı susuzluk hissi
Sık idrara çıkma
Açlık hissi
Yorgunluk
Bulanık görme
Yaraların geç iyileşmesi
Ellerde ve ayaklarda karıncalanma
Bu hastalık teşhisi, kan şekeri seviyelerinin ölçülmesiyle konulur. En yaygın kullanılan testler şunlardır:
Açlık Kan Şekeri Testi
Oral Glikoz Tolerans Testi (OGTT)
HbA1c Testi
Şeker hastalığı tedavisi, hastalığın türüne göre değişir. Temel tedavi yöntemleri şunlardır:
İnsülin tedavisi (Tip 1 diyabet için)
Ağızdan alınan ilaçlar (Tip 2 diyabet için)
Sağlıklı beslenme programları
Düzenli egzersiz
Kan şekeri takibi
Dengeli ve sağlıklı beslenme, şeker hastalığı yönetiminde önemli bir rol oynar. Önerilen besinler:
Tam tahıllar
Sebzeler
Az yağlı proteinler
Sağlıklı yağlar
Düşük glisemik indeksli gıdalar
Sağlıklı kiloyu korumak
Düzenli egzersiz yapmak
Düşük şekerli beslenmek
Düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak
Günlük Kan Şekeri Takibi
Günlük kan şekeri takibi, bu hastalığı kontrol altında tutmak için en önemli adımdır. Hastalar, doktorlarının önerdiği sıklıkta kan şekeri seviyelerini ölçmelidir. Düzenli takip, kan şekeri seviyelerindeki ani değişimleri fark etmeye yardımcı olur.
Şeker Ölçüm Cihazları Kullanımı
Şeker ölçüm cihazları, hastaların evde kolayca kan şekeri seviyelerini takip etmelerini sağlar. Cihaz kullanmadan önce ellerin temiz olması ve test şeritlerinin son kullanma tarihlerine dikkat edilmesi önemlidir. Şeker ölçüm cihazları, genellikle parmak ucundan alınan bir damla kan ile çalışır.
Evde Şeker Hastalığı Kontrol Yöntemleri
Evde şeker hastalığını kontrol altında tutmanın en önemli yolları şunlardır:
Düzenli egzersiz yapmak
Düşük karbonhidratlı diyetlere uymak
Stresten uzak durmak
Bol su tüketmek
İlaçları düzenli kullanmak
Sabah: Aç karnına kan şekeri ölçümü
Kahvaltı: Düşük karbonhidratlı bir kahvaltı
Öğle: Hafif bir yürüyüş ve öğle yemeği
Akşam: Protein ağırlıklı akşam yemeği
Yatmadan Önce: Kan şekeri ölçümü ve ilaç kullanımı
Tarçın, kan şekeri seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilir. Araştırmalar, tarçının insülin duyarlılığını artırabileceğini göstermektedir. Günde 1 çay kaşığı tarçın tüketimi önerilebilir.
Zerdeçal, iltihap önleyici özellikleri ile bilinir ve insülin direncini azaltmaya yardımcı olabilir. Zerdeçal, yemeklere eklenebileceği gibi çay olarak da tüketilebilir.
Aloe vera, kan şekeri seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilecek doğal bir bitkidir. Aloe vera suyu, düzenli olarak tüketildiğinde glukoz seviyelerini dengeleyebilir.
Yeşil çay, antioksidan özellikleri sayesinde insülin duyarlılığını artırabilir. Günde 2-3 fincan şekersiz yeşil çay tüketimi, şeker hastalarının genel sağlığına olumlu katkıda bulunabilir.
Yürüyüş ve Hafif Egzersizler
Yoga ve Diyabet İlişkisi
Ağırlık Antrenmanları
Egzersiz Sırasında Kan Şekeri Takibi
Diyabet ve Depresyon İlişkisi
Stresin Kan Şekerine Etkisi
Diyabet Hastalarına Psikolojik Destek Yöntemleri
Düşük Şekerli Tatlı Tarifleri
Glutensiz ve Şekersiz Atıştırmalıklar
Diyabet Dostu Kahvaltı Önerileri
Pratik Akşam Yemeği Tarifleri
Bu hastalık hakkında daha fazla bilgi için uzman doktorunuza başvurabilir ve düzenli kontrollerinizi yaptırabilirsiniz.
Şeker hastalığı, erken teşhis ve düzenli tedavi ile kontrol altına alınabilir. Sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinmek, bu hastalığın etkilerini azaltmada önemli rol oynar. Düzenli doktor kontrolleri ve bilinçli beslenme, hastalığın ilerlemesini önlemeye yardımcı olur.
